Thị trường chứng khoán 2026, VN-Index bước vào “phép thử” lớn của chu kỳ tăng trưởng mới
Theo Báo cáo chiến lược thị trường năm 2026 của ABS Research, bức tranh tổng thể của thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự thay đổi rõ nét cả về chất lượng tăng trưởng, cấu trúc dòng tiền lẫn vị thế trên bản đồ tài chính khu vực và toàn cầu. Nếu như trong các chu kỳ trước, sự phục hồi của thị trường thường mang tính ngắn hạn, phụ thuộc lớn vào chính sách tiền tệ nới lỏng, thì chu kỳ hiện tại đang cho thấy những yếu tố nền tảng bền vững hơn, gắn với tăng trưởng kinh tế thực, cải thiện môi trường đầu tư và tiến trình hội nhập thị trường vốn quốc tế.
Thực tế, năm 2025 được xem là một dấu mốc quan trọng khi VN-Index chính thức vượt qua đỉnh lịch sử, có thời điểm tiến sát vùng 1.800 điểm, đi kèm với thanh khoản duy trì ở mức cao trong phần lớn thời gian giao dịch. Đây không chỉ là sự bứt phá về mặt điểm số, mà còn phản ánh sự cải thiện đáng kể của niềm tin nhà đầu tư đối với triển vọng kinh tế vĩ mô và lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết.
Mặt khác, theo nhận định của ABS Research, tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 ước đạt khoảng 8%, thuộc nhóm cao nhất trong khu vực châu Á. Đáng chú ý, động lực tăng trưởng không còn phụ thuộc đơn lẻ vào xuất khẩu như các giai đoạn trước, mà đã được mở rộng sang tiêu dùng nội địa, đầu tư công và sản xuất công nghiệp. Tín dụng tăng trưởng trở lại theo hướng kiểm soát, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất – kinh doanh, đồng thời không gây áp lực quá lớn lên mặt bằng lạm phát.
Ở khía cạnh chính sách tiền tệ, việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong phần lớn năm 2025 đã giúp chi phí vốn của doanh nghiệp cải thiện rõ rệt, qua đó hỗ trợ lợi nhuận và dòng tiền hoạt động. Đây cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy dòng tiền quay trở lại thị trường chứng khoán, trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như bất động sản hay trái phiếu doanh nghiệp vẫn cần thêm thời gian để phục hồi hoàn toàn.
Song song với đó, những cải cách về hạ tầng thị trường, minh bạch thông tin và chuẩn hóa hoạt động giao dịch đã từng bước nâng cao chất lượng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Các yếu tố này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro hệ thống, mà còn tạo nền tảng cho việc thu hút dòng vốn đầu tư dài hạn, đặc biệt là dòng vốn tổ chức.
Bước sang năm 2026, thị trường được dự báo sẽ không còn duy trì nhịp tăng nhanh như năm trước, mà chuyển sang giai đoạn “tăng bền”, nơi yếu tố chọn lọc cổ phiếu và phân hóa ngành nghề trở nên rõ nét hơn. Các chuyên gia cho rằng, đây là giai đoạn thị trường cần thêm thời gian để hấp thụ mặt bằng giá mới, đồng thời kiểm định sức bền của dòng tiền trong nước là yếu tố đang đóng vai trò trụ cột của thị trường.
Một điểm nhấn mang tính cấu trúc trong năm 2026 là việc Việt Nam chính thức được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp, dự kiến có hiệu lực từ năm nay. Dù dòng vốn ngoại có thể chưa quay trở lại ngay lập tức với quy mô lớn, nhưng việc nâng hạng được xem là “tấm vé thông hành” quan trọng, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp cận rộng rãi hơn với các quỹ đầu tư tổ chức toàn cầu trong trung và dài hạn.
Tuy nhiên, bối cảnh kinh tế thế giới năm 2026 vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất định. Kinh tế Mỹ được dự báo tăng trưởng chậm lại, dù khả năng rơi vào suy thoái sâu là không cao; trong khi châu Âu và Trung Quốc vẫn đối mặt với những thách thức nội tại liên quan đến tăng trưởng, tiêu dùng và chính sách. Trong bức tranh đó, Việt Nam nổi lên như một điểm đến tương đối ổn định nhờ vị thế ngày càng quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, môi trường chính trị – xã hội ổn định và dư địa chính sách còn tương đối lớn.
Trao đổi với phóng viên, ông Hàn Hữu Hậu, CEO-Hy Maxpro, chuyên gia phân tích thị trường chứng khoán cho rằng: “Năm 2026 sẽ không phải là năm của những nhịp tăng nóng mang tính đầu cơ, mà là giai đoạn thị trường bước vào quá trình sàng lọc và tái định giá. Những biến động ngắn hạn, nếu xảy ra, là điều tất yếu và cần thiết để tạo nền cho một xu hướng tăng dài hạn bền vững hơn”.
Theo ông Hậu, việc Việt Nam được nâng hạng thị trường cùng với nền tảng vĩ mô ổn định sẽ giúp nâng tầm chất lượng dòng tiền, buộc nhà đầu tư phải tập trung nhiều hơn vào yếu tố cơ bản, hiệu quả kinh doanh và triển vọng dài hạn của doanh nghiệp.
Tổng thể, năm 2026 được dự báo là một năm đầy “phép thử” đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, với nền tảng đã được củng cố sau chu kỳ tăng trưởng 2025, cùng các yếu tố hỗ trợ mang tính cấu trúc, VN-Index được kỳ vọng sẽ tiếp tục mở rộng biên độ tăng trưởng, đặt nền móng cho một chu kỳ phát triển bền vững hơn trong những năm tiếp theo.