Dự kiến đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu năm 2025
Báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025, Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, dự kiến đạt và vượt 15/15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2025, với nhiều kết quả nổi bật:
Ổn định kinh tế vĩ mô được giữ vững, tăng trưởng kinh tế cao, lạm phát được kiểm soát, các cân đối được bảo đảm. Tăng trưởng GDP cả nước cả năm ước đạt 8%. Lạm phát ước 4%. GDP bình quân đầu người ước đạt hơn 5.000 USD, trở thành nước có thu nhập trung bình cao.
Triển khai quyết liệt cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, chuyển từ nền hành chính quản lý sang kiến tạo phát triển phục vụ nhân dân.
Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi báo cáo tại phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)
Hoàn thiện thể chế pháp luật đạt nhiều kết quả nổi bật, nhất là tư duy xây dựng pháp luật, tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực cho phát triển, tạo chuyển biến rõ về môi trường đầu tư kinh doanh. Tiếp tục thực hiện hiệu quả phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Phát triển kết cấu hạ tầng chiến lược đạt kết quả nổi bật, mở ra không gian phát triển mới, đạt và vượt mục tiêu hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc và 1.700km đường ven biển.
Cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng tiếp tục được đẩy mạnh. Xử lý các ngân hàng yếu kém, các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả, tồn đọng kéo dài đạt kết quả tích cực.
Về đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đạt kết quả tích cực. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025 xếp thứ 44/139 quốc gia, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN.
Phát triển văn hóa-xã hội có nhiều tiến bộ rõ nét, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện.
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, giáo dục đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân đạt nhiều kết quả tích cực.
Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)
Về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, giai đoạn 2021-2025 dự kiến đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó hoàn thành toàn bộ chỉ tiêu về xã hội.
Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế trong giai đoạn vừa qua như: chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu; một số ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn phát triển còn chậm; việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy có lúc, có nơi còn lúng túng.
Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn chưa được xử lý hiệu quả. Thiên tai bão lũ diễn biến cực đoan. Tình hình an ninh trật tự tại một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp.
Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết: Chính phủ dự kiến 15 chỉ tiêu chủ yếu của năm 2026, trong đó, mục tiêu tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên, lạm phát bình quân khoảng 4,5%. Đồng thời, xác định 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu: thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn; cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo đảm tiến độ các công trình hạ tầng chiến lược; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số…
Kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chặt chẽ
Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt, tinh thần dám nghĩ, dám làm và sự điều hành linh hoạt, kịp thời của Chính phủ, nhờ đó đạt nhiều kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu vượt dự báo trong bối cảnh khó khăn chưa từng có, tạo nền tảng quan trọng củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa thuận lợi cho phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. (Ảnh: DUY LINH)
Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn một số vấn đề như mục tiêu tăng trưởng đang chịu nhiều sức ép, chất lượng tăng trưởng còn hạn chế, ổn định kinh tế vĩ mô tiềm ẩn nhiều rủi ro, chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm, chưa tạo dấu ấn rõ nét. Khu vực doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chịu nhiều sức ép khi đầu tư tư nhân chưa được khơi thông. Công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật luật tuy được đẩy mạnh nhưng chưa theo kịp yêu cầu phát triển, đến nay còn 55 văn bản quy định chi tiết chưa ban hành.
“Để hoàn thành mục tiêu năm 2025, giai đoạn 2021-2025, cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triển bền vững cho giai đoạn 2026-2030”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề xuất.
Về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026, Thường trực Ủy ban thống nhất với các định hướng lớn, mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu chủ yếu và 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Báo cáo của Chính phủ, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chặt chẽ, tiếp tục cải thiện nguồn thu ngân sách, giảm phụ thuộc vào thu từ đất đai, nâng cao hiệu quả đầu tư công; đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu nền kinh tế, xác định rõ trọng tâm và trụ cột tăng trưởng.
Cùng đó là phát triển mạnh các động lực mới như chuyển đổi số, năng lượng xanh, đổi mới sáng tạo và công nghiệp công nghệ cao, đồng thời thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực thực sự của tăng trưởng. Cần tạo chuyển biến rõ rệt trong thực thi pháp luật, cải thiện môi trường kinh doanh và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, qua đó xây dựng nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh, bền vững.
Quản trị vĩ mô chặt chẽ, dài hạn là yếu tố then chốt chuẩn bị cho mục tiêu tăng trưởng 10%
Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao những nỗ lực điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên trong năm 2025, nhận định Chính phủ đã hành động mạnh mẽ, quyết liệt, đưa ra nhiều quyết sách quan trọng và điều hành kinh tế một cách linh hoạt, kịp thời. Về cơ bản, tăng trưởng kinh tế đạt trên 8%, được coi là mức độ cao và đáng khích lệ trong bối cảnh khó khăn chung; việc hoàn thành 15/15 chỉ tiêu do Quốc hội đặt ra là một thành tích rất lớn.
Phân tích thêm về đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận định, đây là một bước ngoặt lịch sử, không chỉ mang ý nghĩa về con số mà còn là biểu tượng của khát vọng bứt phá và quyết tâm chính trị mạnh mẽ từ Đảng, Quốc hội và Chính phủ.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, mục tiêu 8% được điều chỉnh vào tháng 2/2025 từ mức ban đầu 6,5-7%, chính là một “đòn bẩy tâm lý” buộc toàn hệ thống phải thay đổi chính sách, chủ động và quyết liệt hơn trong công tác chỉ đạo, điều hành. Động lực cốt lõi giúp đạt được mức tăng trưởng cao bất chấp bối cảnh thế giới nhiều bất định chính là sự đổi mới căn bản trong thể chế và phương pháp lãnh đạo.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu ý kiến. (Ảnh: DUY LINH)
Đáng chú ý, Chính phủ đã điều hành nền kinh tế trên nền tảng vĩ mô ổn định (lạm phát trong tầm kiểm soát, tỷ giá cơ bản ổn định, dự trữ ngoại hối tăng). Đặc biệt, việc áp dụng chính sách tài khóa mở rộng (giảm thuế, hoãn thuế, miễn tiền thuê đất với chi phí lên đến hơn 200 nghìn tỷ đồng) và chính sách tiền tệ linh hoạt (giữ mặt bằng lãi suất thấp, hỗ trợ tín dụng sản xuất) đã tạo niềm tin và dư địa cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất.
Một điểm sáng nổi bật được Phó Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng là đầu tư công đạt mức giải ngân 440 nghìn tỷ đồng trong 9 tháng (cao nhất từ trước đến nay). Sự bứt phá này không chỉ đẩy nhanh các dự án trọng điểm quốc gia (cao tốc bắc-nam, sân bay Long Thành), mà còn có tính lan tỏa mạnh, kích thích đầu tư tư nhân và các ngành liên quan như vật liệu xây dựng, vận tải. Bên cạnh đó, các lĩnh vực kinh tế số, đổi mới sáng tạo và AI cũng đang tăng trưởng nhanh, đóng góp 20-25% GDP năm 2025, tạo động lực mạnh mẽ và dài hạn.
Với quy mô nền kinh tế dự kiến vượt 500 tỷ USD và thu nhập bình quân đầu người hơn 5.000 USD vào cuối năm 2025 (đưa Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình cao), Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, mục tiêu tăng trưởng 10% cho năm 2026 đặt ra sức ép rất lớn, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ và mang tính chiến lược.
Trong đó, phải đẩy mạnh hơn nữa việc đổi mới thể chế, phân cấp, phân quyền và sáng tạo. Công tác rà soát, sửa đổi hệ thống pháp luật theo hướng tháo gỡ vướng mắc phải được tập trung triển khai và hoàn thành trước thời hạn (năm 2027) để tạo hành lang pháp lý thông thoáng nhất. Hỗ trợ xuất khẩu thông qua việc đa dạng hóa thị trường và thúc đẩy phê chuẩn các hiệp định đầu tư, đồng thời triển khai các chương trình kích cầu tiêu dùng nội địa có kiểm soát, tận dụng quy mô thị trường lớn.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, quản trị vĩ mô một cách chặt chẽ và dài hạn là yếu tố then chốt để chuẩn bị cho mục tiêu 10%. Cần duy trì ổn định vĩ mô, tránh tăng trưởng nóng và không chạy theo con số cao để đánh đổi sự ổn định. Quản trị phải hết sức chặt chẽ, kiểm soát lạm phát, nợ công và chất lượng tín dụng để phòng ngừa rủi ro (như bong bóng tài sản và các cú sốc từ bên ngoài).
Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga lưu ý một số điểm Chính phủ cần tập trung giải quyết trong năm 2026 để bảo đảm sự phát triển bền vững và an sinh xã hội. Đặc biệt, sau khi hoàn thành việc sắp xếp chính quyền địa phương hai cấp, Phó Chủ nhiệm Thường trực Lê Thị Nga đề nghị Chính phủ kiện toàn và tăng cường hơn nữa về năng lực và nguồn lực cho chính quyền địa phương cấp xã, nhằm bảo đảm mô hình này vận hành thông suốt.
Bên cạnh đó, các vấn đề xã hội cấp bách cũng cần giải pháp quyết liệt hơn, bao gồm: tình trạng lừa đảo qua mạng vẫn diễn biến phức tạp, cần khuyến cáo mạnh mẽ hơn nữa từ Bộ Công an; có giải pháp khắc phục triệt để tình hình cháy nổ; việc quản lý giá vàng và bất động sản chưa hiệu quả, đặc biệt khi giá vàng chênh lệch lớn so với thế giới và giá bất động sản tăng nhanh khiến người nghèo khó tiếp cận nhà ở. Đồng thời, giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông và ngập lụt ở các thành phố lớn…
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế-xã hội của năm 2026 như Chính phủ trình.