Áp lực bán tháo diện rộng và sự rút lui của dòng tiền lớn
Phiên giao dịch ngày 12/12 ghi nhận sắc đỏ bao trùm bảng điện tử, khiến thị trường chứng kiến một ngày giảm điểm mạnh nhất kể từ giữa tháng 10. Kết thúc phiên, VN-Index giảm 52 điểm, tương đương mức giảm 3,06%, lùi về mốc 1.646 điểm và chính thức đánh mất ngưỡng hỗ trợ 1.650 điểm. Độ rộng thị trường nghiêng hẳn về bên bán với hơn 600 mã giảm giá, trong khi số mã tăng chưa đạt mốc 200. Đáng chú ý, áp lực bán diễn ra quyết liệt và lan tỏa khi mức điều chỉnh 3-4% xuất hiện dày đặc, nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn thậm chí rơi vào trạng thái giảm sàn.
Lý giải về diễn biến này, ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam cho biết không có yếu tố vĩ mô tiêu cực đột biến nào xuất hiện để giải thích cho đà giảm sâu. Tuy nhiên, thị trường đã trải qua giai đoạn đi ngang kéo dài khoảng 2 tuần mà không có thông tin đủ mạnh để tạo lực đẩy, khiến dòng tiền duy trì trạng thái thận trọng. Khi tâm lý nhà đầu tư trở nên nhạy cảm, lực bán dâng cao vào cuối phiên đã kích hoạt đà bán tháo diện rộng.
Một yếu tố kỹ thuật quan trọng được ghi nhận là sự suy yếu của nhóm cổ phiếu Vingroup. Trong hai tháng qua, đây là nhóm đóng vai trò chính trong việc neo giữ chỉ số quanh vùng 1.600-1.800 điểm. Bên cạnh đó, khối ngoại tiếp tục gây sức ép khi bán ròng gần 600 tỷ đồng trên HoSE, đánh dấu phiên bán ròng thứ 6 liên tiếp. Dòng tiền lớn từ các tổ chức có dấu hiệu rút ra, thể hiện qua lực bán mạnh và khối lượng lớn vào cuối phiên, gây tác động lan tỏa nhanh hơn so với giao dịch của nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Rủi ro call margin ngắn hạn và triển vọng nâng hạng năm 2026
Đánh giá về xu hướng ngắn hạn, ông Nguyễn Thanh Lâm, Giám đốc Phòng Nghiên cứu phân tích Công ty Chứng khoán Maybank nhận định rủi ro thị trường giảm điểm vẫn hiện hữu. Nguyên nhân đến từ áp lực bán ròng của khối ngoại, thanh khoản yếu vào giai đoạn cuối năm và tâm lý thận trọng trước tuần đáo hạn phái sinh sắp tới. Đặc biệt, áp lực giải chấp (call margin) có thể tiếp diễn trong 1-2 phiên tới khi tài khoản của nhiều nhà đầu tư vi phạm tỷ lệ ký quỹ, tạo thêm đà giảm mang tính kỹ thuật.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng đây là nhịp điều chỉnh ngắn hạn do yếu tố kỹ thuật và tâm lý, không xuất phát từ rủi ro vĩ mô hay sức khỏe doanh nghiệp. Ông Trương Hiền Phương khuyến nghị nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu tốt không nên bán tháo bằng mọi giá ở thời điểm này khi đà giảm sẽ yếu dần khi lực bán giải chấp cạn kiệt.
Nhìn về trung và dài hạn, triển vọng năm 2026 được đánh giá rất tích cực. Ông Vũ Hữu Điền, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán VPBank nhận định kinh tế vĩ mô ổn định cùng chu kỳ cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ tạo môi trường thuận lợi. Lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp niêm yết dự báo tăng trưởng khoảng 20%, giúp củng cố định giá thị trường về vùng hấp dẫn. Đặc biệt, câu chuyện nâng hạng thị trường và sự trở lại của dòng vốn ngoại với quy mô dự báo lên tới 5 tỷ USD sẽ là động lực quan trọng thu hút các quỹ đầu tư lớn trong thời gian tới.